Porady językoznawcy
Reguły skracania wyrazów cz. 2
1. Nie stawiamy kropki po skrótach jednostek miar i wag (mają one z reguły charakter międzynarodowy), np.
a (ar),
dag (gekagram),
g (gram),
ha (hektar),
kg (kilogram),
kp (kilopond),
l (litr),
m (metr).
2. Nie stawiamy kropki po skrótach składających się z pierwszej i ostatniej litery wyrazu skróconego w przypadku jego odmiany w mianowniku, np.
dr (doktor),
nr (numer),
wg (według). Również nie stawiamy kropki po skrótach składających się z pierwszej i ostatniej litery oraz jednej z liter środkowych będącej spółgłoską, np.
mgr (magister),
mjr (major),
płk (pułkownik).
Stawia się kropkę, jeśli taki skrót odmieniany jest w innym przypadku niż mianownik, np.
Powiedziałem dr. Nowakowi o dolegliwościach mamy. Oblałam egzamin u dr. Kowalskiego. Byłem na spotkaniu z mgr. Przybyszewskim. Czytałem ten artykuł w świątecznym nr. "Wiadomości Żmigrodzkich".
Nie stawiamy kropki po skrótach tego rodzaju odnoszących się do kobiet, np.
Podaj to dr Nowak. Oblałam egzamin u dr Kowalskiej. Byłem na spotkaniu z mgr Przybyszewską. W przypadku liczby mnogiej zapisujemy skrót dwa razy bez stawiania kropek, np.
dr dr (doktorowie),
mgr mgr (magistrzy),
mjr mjr (majorowie). Skróty te możemy zapisać także w takiej formie:
drowie, drzy (doktorowie, doktorzy),
mgrzy, mgrowie (magistrzy, magistrowie),
mjrowie (majorowie).
(Na podstawie Wielkiego słownika ortograficznego PWN)
„Świąteczne” błędy językowe
Święta Bożego narodzenia i
święta Bożego Narodzenia. Piszemy wyłącznie
święta (małą literą)
Bożego Narodzenia (nie:
Święta Bożego Narodzenia), ponieważ nazwa święta to właściwie
Boże Narodzenie.
Wigilia pisane
małą czy wielką literą?
Tę kwestię rozstrzygają zasady ortograficzne, tj.
Wigilię rozumianą
jako dzień 24 grudnia napiszemy oczywiście wielką literą, natomiast
wigilię w sensie kolacji wigilijnej zapisujemy małą literą, np.
W tegoroczną Wigilię mieliśmy wielu gości na wigilii. Również małą literą zapisujemy
wigilię w znaczeniu 'dzień poprzedzający inny dzień, zwykle świąteczny', np.
Jutro wigilia urodzin mojej córki.
Pisownia analogiczna do wcześniej wymienionego święta.
Nowy Rok rozumiany jako 1 stycznia piszemy wielkimi literami, natomiast składając bliskim życzenia, np. spełnienia marzeń w
nowym roku, piszemy małymi literami,
Sylwester pisany wielką literą to po prostu imię męskie, natomiast coroczny bal to
sylwester. Nie jest to święto (tak jak Boże Narodzenie). Pisownia
sylwester wynika z reguły, że nazwy obrzędów, zabaw i zwyczajów, czyli m.in. sylwester, piszemy mały literami, np.
andrzejki,
oczepiny,
walentynki,
zaręczyny.
A. Krystaszek