Widzisz? doświadczasz? reaguj! stop przemocy

Przemoc w rodzinie to zjawisko wszechobecne. Było i jest obecne we wszystkich społeczeństwach, bez względu na ustrój polityczny, poziom wykształcenia, czy status społeczno - ekonomiczny. Z mojego doświadczenia w pracy z tematem przemocy w rodzinie wynika, że nie wszyscy mamy rzetelną wiedzę na temat tego zjawiska. Wzorce przekazywane z pokolenia na pokolenie, powszechnie panujące przysłowia, mity oraz stereotypy uniemożliwiają prawidłowe reagowanie na akty przemocy, zmuszają ofiary do milczenia, a sprawców utwierdzają w przekonaniu o bezkarności ich czynów. W związku z tym, jako osoba odpowiedzialna za przeciwdziałanie przemocy w rodzinie w Gminie Żmigród, chciałabym w cyklu artykułów przedstawić Państwu, czym charakteryzuje się przemoc oraz jakie formy może ona przybierać. W kolejnych artykułach spróbuję opisać Państwu szczegółowo wszystkie formy przemocy w rodzinie oraz to jakimi zachowaniami charakteryzuje się osoba doświadczająca przemocy w rodzinie, a także stosująca ją. Poinformuję również o tym, jak wspierać osoby dotknięte przemocą, gdzie szukać pomocy, itd.

Przemoc w rodzinie jest bardzo szerokim zagadnieniem. Mówiąc o niej, należy mieć na myśli zachowania i działania naruszające prawa i dobra drugiej osoby, powodujące u niej cierpienie i szkody. Przemoc to jednorazowe lub powtarzające się umyślne działania lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członka rodziny, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Cechy przemocy to:

intencjonalność, co oznacza iż jest celowym, zamierzonym działaniem człowieka lub zaniechaniem działania i ma na celu kontrolę nad ofiarą i jej całkowite podporządkowanie,

naruszanie praw i dobra osobistego członka rodziny,

wykorzystywanie przewagi, siły, naruszanie podstawowych praw człowieka: prawa do nietykalności fizycznej, godności, szacunku; przewaga ta może odnosić się do dominacji fizycznej lub wszelkiej innej np. psychicznej, ekonomicznej,

powoduje cierpienie i ból - sprawca naraża zdrowie i życie ofiary na szkody, osłabiając jej zdolność do samoobrony, naraża na nieustanne zagrożenie zdrowia i bezpieczeństwa, a tym samym na życie w ciągłym lęku i destabilizacji; to z kolei jest przyczyną osłabienia mechanizmów obronnych, które w znacznym stopniu utrudniają wyjście z niszczącej sytuacji.

Zjawisko przemocy w rodzinie, ze względu na sposób, w jaki demonstrowane są zachowania przemocowe oraz obszar funkcjonowania ofiary, w obrębie którego dokonuje się przemoc może przybierać różne formy:

przemocy fizycznej, polegającej na używaniu fizycznej siły w celu wymuszenia określonego postępowania (lub ukarania za złamanie reguł ustalonych przez sprawcę), wywołania lęku; odprowadzenia własnych, trudnych emocji (gniew, frustracja, niezadowolenie);

przemocy seksualnej, polegającej na wymuszaniu niechcianych i nieakceptowanych przez ofiarę zachowań w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych sprawcy;

przemocy psychicznej, której bardzo szerokie spektrum działań i zachowań, uruchamianych przez sprawcę celowo, nakierowuje na zmianę przekonań, nastawienia czy światopoglądu, a także zmianę potrzeb, ocen, uczuć, postaw ofiary tak, by osoba manipulowana działała zgodnie z oczekiwaniami sprawcy, pod jego pełną kontrolą; tego typu przemoc koncentruje się na uzyskaniu psychologicznej dominacji nad ofiarą;

przemocy ekonomicznej, której to działania zmierzają do całkowitej, finansowej zależności ofiary od sprawcy;

zaniedbania, przejawiającego się w różnych sferach życia i dotyczącego głównie dzieci oraz osób starszych; to m. in. nieodpowiednia opieka fizyczna i medyczna, brak edukacji szkolnej, niewłaściwe żywienie, zaniedbanie higieny osobistej, izolacja - pozbawianie osoby możliwości kontaktów z innymi ludźmi przez zamykanie jej w domu, utrudnianie kontaktów z dalszą rodziną, środowiskiem sąsiedzkim, brak kontroli i pozostawianie bez należytej opieki przez dłuższy czas, brak zainteresowania gdzie dziecko lub osoba starsza/niepełnosprawna jest i co robi, zwłaszcza w godzinach wieczornych i nocnych.

Jeżeli Ty lub ktoś z Twoich bliskich doświadcza przemocy ze strony osób najbliższych, PRZERWIJ TO! Zadzwoń 71-384-49-76 umów siebie, lub kogoś bliskiego na spotkanie.

Ewelina Kondracka
Przewodnicząca Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Gminie Żmigród